आजकाल पर्सनल लोन (Personal Loan) हा आपल्या दैनंदिन जीवनाचा एक भाग बनला आहे. तुम्हालाही कधी ना कधी बँकेकडून किंवा फायनान्स कंपनीकडून फोन आला असेल – “तुमच्यासाठी खास वैयक्तिक कर्जाची ऑफर आहे!” आर्थिक संकटाच्या वेळी पर्सनल लोन हा खरोखरच एक मोठा दिलासा ठरू शकतो, कारण ते झटपट मिळते आणि त्यासाठी फारशी कागदपत्रेही लागत नाहीत. मात्र, दुसरीकडे हे कर्ज घेताना काही मोठ्या चुका केल्यास आर्थिक अडचणीत सापडण्याची शक्यता असते. कारण, पर्सनल लोन हे इतर कर्जांपेक्षा जास्त व्याजदराने दिले जाते. त्यामुळे, जर तुम्ही पर्सनल लोन घेण्याचा विचार करत असाल, तर या ६ चुका टाळा.
फक्त ऑफर पाहून कर्ज घेऊ नका:
अनेकदा बँक किंवा NBFC काही आकर्षक ऑफर्स देऊन ग्राहकांना लोन घेण्यासाठी प्रवृत्त करतात. उदाहरणार्थ, कमी व्याजदर, प्रोसेसिंग फीमध्ये सवलत किंवा गिफ्ट व्हाउचर. मात्र, या ऑफरला भुलून लगेच कर्ज घेऊ नका. यामुळे भविष्यात अतिरिक्त शुल्क आणि लपवलेले चार्जेस लागू होऊ शकतात. त्याऐवजी, वेगवेगळ्या बँका आणि फायनान्स कंपन्यांच्या ऑफर्सची तुलना करा आणि फक्त कमी व्याजदर व अनुकूल अटी असलेल्या ठिकाणीच अर्ज करा. तसेच, कर्ज घेण्यापूर्वी त्याच्या अटी व शर्ती व्यवस्थित वाचा आणि अतिरिक्त शुल्कांबाबत खात्री करा.
अनावश्यक खर्चांसाठी पर्सनल लोन घेऊ नका:
पर्सनल लोन सहज मिळते म्हणून काही लोक प्रवास, महागडे गॅझेट्स किंवा लक्झरी वस्तूंसाठीही कर्ज घेतात. हे टाळा! कारण, पर्सनल लोनचा व्याजदर खूप जास्त असतो. तसेच, ही रक्कम शेअर ट्रेडिंग, जुगार, फॅन्टसी स्पोर्ट्स किंवा सट्टेबाजीसाठी वापरणे मोठ्या आर्थिक संकटाला आमंत्रण देण्यासारखे आहे. याशिवाय, अनावश्यक खर्चांसाठी घेतलेल्या कर्जामुळे तुमचे मासिक बजेट कोलमडू शकते आणि तुम्हाला इतर आवश्यक गोष्टींसाठी पैशांची कमतरता भासू शकते. वारंवार अशा कारणांसाठी कर्ज घेतल्यास तुमचा क्रेडिट स्कोअरही खराब होऊ शकतो, त्यामुळे भविष्यात आवश्यक असलेले गृहकर्ज किंवा वाहन कर्ज मिळणे कठीण होईल. त्यामुळे, हे कर्ज फक्त अत्यावश्यक आणि नियोजनबद्ध खर्चांसाठीच घ्या.
गरजेपेक्षा जास्त कर्ज घेणे टाळा:
तुमच्या क्रेडिट स्कोअरच्या आधारे बँका तुम्हाला मोठ्या रकमेचे कर्ज देऊ शकतात. पण, याचा अर्थ असा नाही की जास्तीत जास्त कर्ज घ्यावे. फक्त तुम्हाला जेवढी रक्कम आवश्यक आहे, तेवढेच कर्ज घ्या. कारण, जितके जास्त कर्ज घ्याल, तितके जास्त व्याज भरावे लागेल. याशिवाय, जास्त कर्ज घेतल्यास तुमच्या मासिक EMI चा बोजा वाढतो आणि इतर आवश्यक खर्चांवर परिणाम होऊ शकतो. तसेच, मोठ्या रकमेचे कर्ज घेतल्याने परतफेडीचा कालावधी वाढतो, ज्यामुळे तुम्ही दीर्घकाळ कर्जाच्या जाळ्यात अडकू शकता. त्यामुळे, तुमच्या आर्थिक गरजा आणि परतफेडीची क्षमता यांचा विचार करूनच कर्जाची रक्कम ठरवा.
कर्जाचा हप्ता (EMI) वेळेवर भरणे विसरू नका:
काही लोक EMI वेळेवर भरत नाहीत किंवा काही महिन्यांसाठी थांबवतात. मात्र, यामुळे मोठा आर्थिक दंड (Late Payment Fees) लागू होतो आणि तुमचा क्रेडिट स्कोअर (CIBIL Score) खराब होतो. जर तुम्ही 90 दिवसांपेक्षा जास्त काळ हप्ता भरला नाही, तर तुम्हाला “डिफॉल्टर” म्हणून घोषित केले जाऊ शकते. परिणामी, भविष्यात कोणतेही कर्ज मिळवणे कठीण होईल. त्यामुळे, EMI वेळेवर भरणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
कर्जाची मुदत (Tenure) विनाकारण वाढवू नका:
बऱ्याचदा लोक मासिक EMI कमी करण्यासाठी कर्जाचा कालावधी वाढवतात. जरी EMI कमी झाला, तरी यामुळे एकूण व्याजाची रक्कम प्रचंड वाढते आणि लोन जास्त महाग होते. त्यामुळे शक्य तितक्या कमी कालावधीमध्ये कर्ज फेडण्याचा प्रयत्न करा. याशिवाय, लांब मुदतीसाठी घेतलेले कर्ज तुम्हाला मानसिक आणि आर्थिक दृष्ट्या दीर्घकाळ भारदस्त वाटू शकते. तुम्ही कित्येक वर्षे कर्ज फेडत राहाल आणि त्यामुळे इतर आर्थिक उद्दिष्टे जसे की बचत, गुंतवणूक किंवा मोठ्या खरेदींसाठी पुरेशी शिल्लक रक्कम ठेवणे कठीण होईल. त्यामुळे, कर्जाचा कालावधी वाढवण्याचा निर्णय घेताना व्याजाचा अतिरिक्त भार आणि तुमच्या भविष्यातील आर्थिक गरजांचा विचार करा.
अनेक कर्जे एकाच वेळी घेणे टाळा:
काही लोक छोट्या गरजांसाठी वेगवेगळी कर्जे घेतात, परिणामी त्यांच्यावर एकाच वेळी अनेक EMI चा बोजा येतो. यामुळे मासिक खर्च वाढतो आणि बजेट कोलमडते. याशिवाय, अनेक कर्जे घेतल्याने तुमच्या क्रेडिट स्कोअरवर नकारात्मक परिणाम होतो, कारण जास्त कर्ज असणे हे आर्थिक स्थैर्याच्या दृष्टीने धोका मानले जाते. तसेच, प्रत्येक कर्जासाठी वेगळे व्याजदर आणि परतफेडीच्या अटी असतात, त्यामुळे आर्थिक नियोजन करणे कठीण होते. त्यामुळे, प्रत्येक लहानसहान गरजेसाठी स्वतंत्र कर्ज घेण्याऐवजी आर्थिक नियोजन करून एकाच कर्जातून आवश्यक गरजा पूर्ण कराव्यात. तसेच, कमी व्याजदर आणि सोप्या परतफेडीच्या अटी असलेल्या कर्जांचा विचार करावा.
