आपल्या दैनंदिन आयुष्यात कबुतरं (Pigeon Awareness) : फक्त सिगारेटच नव्हे, तुमच्या बाल्कनीतील कबुतरही ठरू शकतात घातक! आरोग्य आणि स्वच्छतेवरील गंभीर परिणाम जाणून घ्या आपल्याला सहज दिसतात. त्यांना पाहून आपल्याला काही विशेष वाटत नाही, उलट काही लोक त्यांना अन्न घालतात किंवा प्रेमाने पाहतात. पण तुम्हाला माहिती आहे का, की हीच कबुतरं तुमच्या आरोग्यासाठी आणि घरासाठी मोठा धोका ठरू शकतात?
कबुतरांची विष्ठा, पिसं आणि त्यांच्यावर असलेले परजीवी हे आरोग्यासाठी हानिकारक असतात. त्यांच्यामुळे श्वसनाचे आजार होऊ शकतात, अॅलर्जी वाढू शकते, आणि काही वेळा गंभीर संसर्गही होऊ शकतो. शिवाय, त्यांची विष्ठा आणि घरटी इमारतीच्या सौंदर्यावर परिणाम करतात, भिंती खराब होतात, गटारे आणि पाइप्स ब्लॉक होतात, आणि संपूर्ण परिसर अस्वच्छ होतो.
जर तुमच्या बाल्कनीत किंवा खिडकीजवळ कबुतरांचा वावर जास्त असेल, तर तुम्हाला याचे तोटे जाणवू लागतील. सतत सफाई करावी लागते, दुर्गंधी पसरते, आणि त्यांच्यामुळे इतर पक्ष्यांना त्रास होतो. म्हणूनच, कबुतरांचा त्रास कमी करण्यासाठी योग्य उपाय करणं गरजेचं आहे. चला, आता या समस्येचं गांभीर्य आणि त्यावरचे उपाय सविस्तर जाणून घेऊया.
आरोग्यावर होणारे गंभीर परिणाम
कबुतरांची विष्ठा, त्यांचे पिसे आणि शरीरावर असलेले परजीवी आरोग्यासाठी धोकादायक ठरू शकतात. विशेषतः खालील आजार होऊ शकतात:
- श्वसनाचे आजार
हिस्टोप्लाझ्मोसिस – बुरशीजन्य संसर्ग जो फुफ्फुसांवर परिणाम करतो.
क्रिप्टोकोकोसिस – फंगल इन्फेक्शन जे कबुतरांच्या विष्ठेमुळे होते.
सिटॅकोसिस (Parrot Fever) – हे एक जीवाणूजन्य संक्रमण असून, ताप, खोकला आणि न्यूमोनिया होऊ शकतो. - अॅलर्जी आणि त्वचेसंबंधी समस्या
कबुतरांच्या पिसांमधून निघणाऱ्या डस्ट पार्टिकल्समुळे श्वसनाचा त्रास होऊ शकतो.
काही लोकांना सतत सर्दी, खोकला किंवा त्वचेला खाज यासारखे त्रास होतात. - परजीवी आणि जंतुसंसर्ग
कबुतरांच्या अंगावर उवा, ढेकूण आणि इतर परजीवी असतात, जे माणसांपर्यंत पोहोचू शकतात.
विष्ठेमधून काही वेळा साल्मोनेला (Salmonella) जंतू पसरू शकतात, जे अन्नातून शरीरात गेले तर विषबाधा होऊ शकते.
इमारतींचे नुकसान
- रंग आणि भिंती खराब होणे
कबुतरांची विष्ठा अॅसिडिक (अम्लयुक्त) असते, त्यामुळे रंग उडतो, भिंती खराब होतात आणि गंज वाढतो.
बाल्कनीत किंवा घराच्या बाहेर कबुतरांचा वावर असेल, तर इमारतीचे सौंदर्य कमी होते. - गटारे आणि पाइप्स ब्लॉक होणे
कबुतर बाल्कनीतील किंवा छपरावरील ड्रेनेज पाइपमध्ये घरटे करतात, त्यामुळे पावसाळ्यात पाणी साचते.
या पाण्यातून डास आणि इतर जंतू वाढू शकतात.
सततची घाण आणि स्वच्छतेची समस्या
कबुतर ज्या ठिकाणी बसतात तिथे घाण आणि दुर्गंधी पसरते.
रोज साफसफाई करावी लागते, नाहीतर जंतू आणि रोग वाढू शकतात.
कबुतर घरट्यांमुळे इतर पक्ष्यांना धोका
कबुतर अत्यंत जलद गतीने प्रजनन करतात, त्यामुळे त्यांची संख्या खूप वाढते.
त्यांच्यामुळे इतर स्थानिक पक्ष्यांना अन्न मिळत नाही, आणि पर्यावरणाचा समतोल बिघडतो.
कबुतरांपासून बचाव करण्याचे उपाय
- बाल्कनी सुरक्षित बनवा
नेट (जाळी) लावा – कबुतरांना घरटं बनवायला जागाच मिळणार नाही.
स्पाइक्स बसवा – रेलिंग किंवा सौर पॅनल्सवर कबुतर बसणार नाहीत. - स्वच्छता ठेवा
अन्न उघडं ठेऊ नका – कबुतर अन्न मिळेल तिथे परत परत येतात.
दररोज विष्ठा साफ करा – यामुळे आजार पसरायचा धोका कमी होतो. - नैसर्गिक उपाय वापरा
मिरची पावडर, लोबाण किंवा मोहरीच्या बिया – या वासाने कबुतर दूर राहतात.
फेक हॉक किंवा गरुडाच्या प्रतिमा ठेवा – कबुतरांना भिती वाटेल आणि ते परत येणार नाहीत.
कबुतर निरुपद्रवी वाटत असली तरी त्यांच्यामुळे अनेक आरोग्य आणि स्वच्छतेच्या समस्या होऊ शकतात. त्यांच्यामुळे श्वसनाचे आजार, अॅलर्जी, इमारतीचे नुकसान आणि अस्वच्छता वाढू शकते. त्यामुळे योग्य उपाययोजना करून कबुतरांचा त्रास टाळणे गरजेचे आहे. तुमच्या बाल्कनीत कबुतरांचा त्रास होत असेल तर लगेचच उपाययोजना करा आणि घराला व स्वतःला सुरक्षित ठेवा.
