St xavier’s : मुंबई – सेंट झेवियर कॉलेजमधील मराठी वाङ्मय मंडळ (MVM) मुंबईतील सर्वात जुनी आणि सर्वात गतिमान, विद्यार्थ्यांच्या नेतृत्वाखालील सांस्कृतिक संस्था म्हणून १०२ वर्षांचा वारसा अभिमानाने साजरा करत आहे. १९२३ मध्ये स्थापन झालेल्या, MVM ने मराठी संस्कृतीचे संवर्धन आणि जतन करण्यात, समकालीन अभिव्यक्तीसह परंपरेचे अखंडपणे मिश्रण केले आहे आणि अनेक दशकांपासून असंख्य विद्यार्थ्यांना प्रेरणा दिली आहे.
सांस्कृतिक वारसाचा आधारस्तंभ –
या वर्षी, MVM ला त्याच्या उल्लेखनीय उत्सवांसाठी व्यापक मान्यता मिळाली आहे.
मराठी वाङ्मय मंडळाने (MVM) १ मे रोजी “महाराष्ट्र दिवस” साजरा केला, “जत्रा – लोककलेचा जागर” या विषयासह, लोककला आणि उत्सव यावर लक्ष केंद्रित केले. कार्यक्रमात कविता, लेझीम आणि बाल्या यांसारखी लोकनृत्ये, लोकसंगीत आणि नाटके सादर करण्यात आली. प्रमुख पाहुणे श्री. विनोद गायकवाड यांनी सादरीकरणांचा आनंद घेतला आणि त्यांच्या स्वतःच्या लेखनाचे वाचन केले. महाराष्ट्राच्या संस्कृतीला समर्पित हा कार्यक्रम शैक्षणिक वर्षाची उत्साही सुरुवात ठरली.
शिवाजी महाराजांच्या वारसाचा सन्मान –
६ जून २०२४ रोजी, MVM ने छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या ३५१ व्या राज्याभिषेक वर्धापन दिनानिमित्त एक भव्य कार्यक्रम आयोजित केला होता. विद्यार्थ्यांनी शिवाजी महाराजांच्या जीवनावर आणि कर्तृत्वावर प्रकाश टाकणारी मनोवेधक सादरीकरणे आणि पटकथा सादर केली. प्रतिष्ठित इतिहासकार डॉ. श्रमिक गोजमगुंडे यांनी छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या किल्ल्यांवरील त्यांच्या विस्तृत संशोधनातून अंतर्दृष्टी सामायिक केली आणि त्यांच्या वारशाच्या चिरस्थायी प्रभावावर भर दिला. “जेव्हा कोणी स्वराज्याचा उल्लेख करतो तेव्हा छत्रपती शिवाजी महाराज डोळ्यांसमोर येतात.”
“पुनर्भेट” चे अनावरण – एक सांस्कृतिक पुनरुज्जीवन –
शैक्षणिक वर्षाची सुरुवात ४ सप्टेंबर २०२४ रोजी एका विद्युतीय उद्घाटन कार्यक्रमाने झाली. मराठी मनोरंजन क्षेत्रातील मान्यवर, वंदना गुप्ते, छाया कदम, गणेश पंडित, सौरभ गोखले आणि शशांक केतकर यांनी प्रादेशिक भाषा, सांस्कृतिक अभिमान, आणि कलेच्या अनोख्या विषयावर आपले विचार मांडले. साहित्य, कलेपासून मराठी चित्रपटांच्या सुवर्णकाळावर प्रकाश टाकण्यात आला. कार्यक्रमाचे प्रमुख आकर्षण म्हणजे “पुनरभेट” नावाचे संगीत नाटक, जे कलाकार त्यांच्या कलेपासून अनेक वर्षे विभक्त झाल्यानंतर त्यांच्या आंतरिक कलात्मकतेशी पुन्हा जोडले गेलेल्या कलाकारांची मार्मिक कथा सांगते. मनोवेधक संवाद, भावपूर्ण संगीत आणि कौशल्यपूर्ण नृत्यदिग्दर्शनासह या नाटकाने प्रेक्षकांची मने जिंकली आणि MVM च्या कलात्मक नवकल्पनांच्या बांधिलकीला अधोरेखित केले.
रंगभूमीच्या माध्यमातून इच्छुक कलाकारांना सक्षम बनवणे –
२८ ते ३० सप्टेंबर २०२४ पर्यंत, MVM ने तीन दिवसीय नाट्य कार्यशाळा आयोजित केली ज्यामध्ये ३०-३५ विद्यार्थ्यांनी सहभाग घेतला. परफॉर्मन्स आर्टचे मूलभूत तत्त्व समजून घेत असताना, त्यांनी मराठी नाटकाच्या सांस्कृतिक महत्त्वाचा अभ्यास केला.अनुभवी मार्गदर्शक श्री. विनायक कोळवणकर, श्री. अमेय मोंडकर, आणि श्री. शुभंकर एकबोटे यांच्या नेतृत्वाखाली सहभागींना नाट्यक्षेत्रात व्यावहारिक अनुभव घेण्याची संधी मिळाली.
MVM ही केवळ साहित्यिक संस्था आहे. हे सर्वांगीण विकासासाठी एक आधार म्हणून काम करते. प्राचार्य डॉ. राजेंद्र शिंदे यांनी विद्यार्थ्यांच्या सर्जनशील प्रयत्नांना चालना देण्याच्या MVM च्या भूमिकेची प्रशंसा केली: “MVM नाटक, संगीत आणि विविध सांस्कृतिक अभिव्यक्तीसाठी जागा प्रदान करते.
“जोडाक्षर: द जर्नी ऑफ मराठी लिटरेचर” म्हणजेच “जोडाक्षर : वाटचाल वाङ्मयाची” हा राज्यस्तरीय साहित्यिक कार्यक्रम MVM ने आयोजित केला आहे. या कार्यक्रमात दोन स्पर्धांचा समावेश आहे: ब.न. पुरंदरे वक्तृत्व स्पर्धा, मराठी भाषेची अभिजातता अधोरेखित करणारी, आणि पु.ल. देशपांडे कथाकथन स्पर्धा, नृत्यासोबत कथाकथनाची सांगड घालणारी. कनिष्ठ महाविद्यालय आणि पदवीपूर्व विद्यार्थ्यांसाठी खुले, “जोडाक्षर” सहभागी आणि साहित्य रसिकांना मराठी साहित्याचे सौंदर्य अनुभवण्यासाठी आमंत्रित करते.
शेवटी, MVM चे वार्षिक मासिक, पखरण, “मेटामॉर्फोसिस” म्हणजेच “परिवर्तन” या थीमसह लाँच करत आहे, जे एका परिवर्तनीय प्रवासाचे प्रतीक आहे जिथे बदल वाढीस प्रज्वलित होते आणि नवीन सुरुवातीचा मार्ग मोकळा होतो.
संपर्क: नीरजा गोखले (महासचिव) – +91 91520 42518
अधिक माहितीसाठी: @mvm.xaviers Instagram वर
