क्रेडिट स्कोअरचा होम लोनवर होणारा प्रभाव
क्रेडिट स्कोअर म्हणजे आपल्या कर्ज परतफेडीच्या भूतकाळावर आधारित एक अंक (score) आहे, जो बँका आणि इतर कर्ज देणारे संस्थांना तुमच्या कर्ज परतफेडीची क्षमता कशी आहे हे दर्शवतो. हा अंक आपल्या आर्थिक वर्तनाचा एक महत्त्वाचा दर्शक असतो.

कर्ज घेण्याचा विचार पण CIBIL Score खराब? तर ‘ही’ महत्वाची गोष्ट जाणून घ्या

क्रेडिट स्कोअर म्हणजे काय ?
क्रेडिट स्कोअर एक अंक असतो जो 300 ते 900 च्या दरम्यान असतो. उच्च स्कोअर (750 किंवा त्याहून अधिक) दर्शवतो की तुम्ही कर्ज परतफेड करण्यास सक्षम आणि योग्य आहात. कमी स्कोअर (700 किंवा त्याखाली) दर्शवतो की कर्ज घेणाऱ्याची परतफेड क्षमता कमी आहे किंवा त्याच्या भूतकाळात काही अडचणी असू शकतात.

क्रेडिट स्कोअरचा होम लोनवर होणारा प्रभाव

• कर्ज मंजुरी
  तुमचा क्रेडिट स्कोअर जितका जास्त असेल, तितके तुमच्या होम लोनाच्या मंजुरीचा दर वाढतो. कारण बँकांना विश्वास वाटतो की तुमच्या कडून कर्जाची परतफेड होईल. जर क्रेडिट स्कोअर कमी असेल, तर बँक कर्ज मंजूर करताना जास्त काळजी घेतात किंवा कधी कधी कर्ज नाकारले जाते.
• कर्जाचा व्याज दर
  क्रेडिट स्कोअर तुमच्या कर्जाच्या व्याज दरावर थेट प्रभाव टाकतो. उच्च क्रेडिट स्कोअर असलेल्यांना सामान्यतः कमी व्याज दर मिळतात. याचा अर्थ, त्यांना कर्ज कमी खर्चात मिळते. त्याउलट, कमी क्रेडिट स्कोअर असलेल्या व्यक्तींना जास्त व्याज दर लागू शकतो, कारण बँकांना त्यांच्याकडून कर्ज परत मिळण्याची शक्यता कमी वाटते.
• कर्जाची रक्कम आणि लवचिकता
  क्रेडिट स्कोअर उच्च असलेल्यांना कर्जाच्या मोठ्या रक्कमेची अनुमती असू शकते. तसेच, बँक कर्जाच्या शर्ती लवचिकपणे बदलू शकतात, म्हणजेच परतफेडीची मुदत किंवा मासिक रक्कम कमी करण्याची सुविधा मिळू शकते. कमी क्रेडिट स्कोअर असलेल्या लोकांना कधी कधी कर्जाची रक्कम कमी मिळू शकते, आणि कर्जाचे अटी कठोर असू शकतात.
• कर्जाची स्वीकृती (Approval)
  तुमचा क्रेडिट स्कोअर कमी असला तरी बँक कर्ज देण्यास अस्वीकार करू शकते. क्रेडिट स्कोअर कमी असल्यास, बँका या जोखमीला स्वीकारायला तयार नसतात. यामुळे तुमच्यासाठी कर्ज मिळवणे अधिक कठीण होऊ शकते.

होम लोन रिफायनान्सिंग आणि बँक कर्जाच्या अटी सुधारण्याचे फायदे आणि टिप्स

क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यासाठी काय करावे?

• वेळेवर कर्ज परतफेड करा: वेळेवर तुमचे कर्ज व क्रेडिट कार्डचा बिल भरा.
• कर्जाची प्रमाणित मर्यादा ठेवा: तुम्ही कर्ज घेण्याची क्षमता जास्त ठेवून तुमच्या क्रेडिट लिमिटचा अधिक वापर न करा.
• कर्ज न घेणे आणि बंद करणे: जे कर्ज तुमच्या आर्थिक स्थितीला न परवडत असेल, त्याचे बंद करा किंवा त्याचा वापर कमी करा.
• क्रेडिट रिपोर्ट तपासा: वेळोवेळी तुमचा क्रेडिट रिपोर्ट तपासा आणि त्यात काही चुका असल्यास त्यांना दुरुस्त करा.

पहिले घर खरेदी करताय? या 5 सरकारी योजनांचा लाभ घ्या

हा एक शेवटचा विचार नक्की करा
क्रेडिट स्कोअर आपल्या कर्ज घेतल्याच्या क्षमतेवर महत्त्वपूर्ण परिणाम करतो. उच्च क्रेडिट स्कोअर असणाऱ्यांना कमी व्याज दर आणि कर्जाची मोठी रक्कम मिळवण्याची जास्त संधी असते. म्हणून, क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यावर लक्ष देणे आणि त्याची निगराणी ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे, विशेषतः होम लोन घेताना.

एकूणच, तुमचा क्रेडिट स्कोअरचा कर्ज घेण्यावर खूप मोठा प्रभाव असतो. ज्यांचा स्कोअर उच्च असतो, त्यांना कमी व्याजदर, मोठं कर्ज, आणि लवचिक शर्ती मिळतात. पण ज्यांचा क्रेडिट स्कोअर कमी असतो, त्यांना जास्त व्याज दर लागू शकतात आणि कधी कधी कर्ज मिळवणं कठीण होऊ शकतं. त्यामुळे, आपला क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यावर लक्ष द्यायला हवं आणि त्याचं नियमितपणे लक्ष ठेवणं गरजेचं आहे, विशेषतः गृहकर्ज घेताना.

CIBIL स्कोअर म्हणजे काय?

क्रेडिट इन्फॉर्मेशन ब्युरो इंडिया लिमिटेड म्हणजेच CIBIL ही देशाची सर्वात मोठी बँक आरबीआय (RBI) द्वारे परवानाकृत क्रेडिट इन्फॉर्मेशन कंपनी आहे. कर्ज घेणाऱ्यांची माहिती आणि ते वेळेवर ईएमआय भरत आहेत की नाही याची नोंद ठेवणे हे या कंपनीने काम आहे. या कंपनीने दिलेल्या रेटिंगला CIBIL स्कोअर म्हणतात. आरबीआयच्या नियमांनुसार ही कंपनी दर 15 दिवसांनी CIBIL स्कोअर अपडेट करते.

CIBIL स्कोअर हा तीन-अंकी नंबर आहे, जो कर्ज घेणाऱ्याचा रेकॉर्ड दर्शवितो. कर्जची किती दिवसात आणि कोणत्या पद्धतीने परफेड केली हे रेकॉर्ड ठरवले जाते. CIBIL स्कोअर हा 300 ते 900 मधील एक आकडा आहे. जर तुम्ही कधी कर्ज घेतले असेल आणि तुमचा CIBIL स्कोअर 300 ते 600 च्या दरम्यान असेल, तर याचा अर्थ असा की तुम्ही वेळेवर हप्ता भरला नाही किंवा कर्ज वेळेवर परत केले नाही आणि जर तुमचा स्कोअर 750 ते 900 च्या दरम्यान असेल, तर तो सर्वोत्तम श्रेणीत येतो. याचा अर्थ असा की तुम्ही कर्जाचे सर्व हप्ते वेळेवर भरले आहेत आणि कर्जाची वेळेवर परतफेड देखील केली आहे.

CIBIL स्कोअर कधी खराब होतो?

कर्जाचा हप्ता न भरणे, कर्जाची परतफेड न करणे, क्रेडिट कार्डमधून वापरलेले पैसे न फेडणे आणि जरी तुम्ही कर्जाचे हमीदार असाल आणि पैसे घेणाऱ्या व्यक्तीने चूक केली असेल, तरीही तुमच्या CIBIL स्कोअरवर परिणाम होऊ शकतो. जर CIBIL स्कोअर खराब असेल तर अनेक बँका आणि कंपन्या क्रेडिट कार्ड देखील देत नाहीत. त्यामुळे CIBIL स्कोअर चांगले ठेवणे आवश्यक आहे. एकदा CIBIL स्कोअर खराब झाला की, तो सुधारण्यासाठी वेळ लागतो.

CIBIL स्कोअर एका दिवसात किंवा एका महिन्यात सुधारेल असा विचार करणे चुकीचे आहे. जर तुमचा CIBIL स्कोअर खराब झाला असेल, तर ओके करण्यासाठी किमान 6 महिने किंवा 1 वर्ष लागू शकते.

खराब CIBIL स्कोअर कसा सुधारायचा?

वेळेवर ईएमआय भरा

जर तुम्ही कर्जाचा हप्ता वेळेवर भरला नाही तर तुमचा सिबिल स्कोअर खराब होतो. जर तुम्ही वेळेवर हप्ता भरलात तर तुमचा CIBIL स्कोअर ओके राहण्याची शक्यता जास्त आहे आणि यामुळे तुम्हाला भविष्यात कर्ज देखील सहज मिळू शकते.

क्रेडिट कार्ड

जर तुमचा CIBIL स्कोअर कमी झाला असेल, तर क्रेडिट कार्ड देखील तो सुधारण्यास मदत करू शकते. यासाठी देय तारखेपूर्वी क्रेडिट कार्ड बिल भरा. असे केल्याने तुमचा CIBIL स्कोअर सुधारू शकतो.

जामीनदार बनण्यापूर्वी विचार करा

जर तुम्ही एखाद्याचे कर्ज जामीनदार बनत असाल तर याबाबत थोडा विचार करा कारण ज्या कर्जदाराचे तुम्ही हमीदार आहात त्याने वेळेवर कर्ज फेडले नाही आणि कर्ज बुडले तर त्याचा परिणाम तुमच्या CIBIL स्कोअरवर होऊ शकतो.

कर्ज फेडल्यानंतर दुसरे कर्ज घेणे

अनेकदा लोक पहिले कर्ज फेडण्यापूर्वी दुसरे कर्ज घेतात आणि आर्थिक अडचणींमुळे वेळेवर कर्ज फेडता येत नाही, ज्यामुळे CIBIL स्कोअर खराब होतो. त्यामुळे चांगला CIBIL स्कोअर राखण्यासाठी प्रथम एक कर्ज फेडा आणि नंतर दुसरे कर्ज घ्या. अशा प्रकारे तुमचा CIBIL स्कोअर चांगला राहतो.