चहाचे फायदे आणि शरीरावर होणारा प्रभाव

चहा पिण्याचे अनेक फायदे असतात. योग्य प्रमाणात घेतल्यास चहा शरीरासाठी फायदेशीर ठरतो. चहामध्ये कॅफिन असते, जे शरीराला ताजेतवाने ठेवते आणि थकवा दूर करण्यास मदत करते. आल्याचा चहा किंवा ग्रीन टी पचनक्रिया सुधारतो. ग्रीन टी आणि हर्बल टीमध्ये अँटिऑक्सिडंट असतात, जे शरीरातील विषारी घटक बाहेर टाकण्यास मदत करतात. चहा पिल्याने मानसिक तणाव कमी होतो आणि मन प्रसन्न होते. योग्य प्रमाणात घेतलेला चहा रक्ताभिसरण सुधारतो आणि हृदयाच्या आरोग्यास मदत करतो.

६ तासांपेक्षा जास्त बसून काम करता? या आजारांचा धोका

चहा जास्त घेतल्यास होणारे तोटे

तुम्ही दिवसातून खूप वेळा चहा घेत असाल, तर त्याचे काही तोटे होऊ शकतात. जास्त चहा प्यायल्याने शरीरात कॅफिनचे प्रमाण वाढते, ज्यामुळे झोप कमी होते आणि चिडचिड होते. उपाशी पोटी किंवा वारंवार चहा घेतल्यास अॅसिडिटी (गॅस्ट्रिक प्रॉब्लेम) होण्याची शक्यता असते. चहातील टॅनिन्स हे शरीरातील लोह (Iron) शोषण्याची क्षमता कमी करतात, त्यामुळे चहा जेवणानंतर लगेच घेणे टाळावे. जास्त चहा प्यायल्यास बद्धकोष्ठता (Constipation) किंवा अपचन होऊ शकते. काही अभ्यासानुसार, जास्त चहा प्यायल्यास हाडांची घनता कमी होण्याचा धोका असतो.

दिवसातून किती वेळा चहा घ्यावा?

तज्ञांच्या मते, दिवसातून २ ते ३ कप चहा घेणे योग्य मानले जाते. याहून अधिक प्रमाणात चहा घेतल्यास त्याचे दुष्परिणाम दिसू शकतात. योग्य वेळेवर चहा घेतल्यास तो शरीरासाठी अधिक फायदेशीर ठरतो. सकाळी ८-९ वाजता चहा घेतल्यास शरीराला फ्रेश वाटते आणि ऊर्जा मिळते. दुपारी १-२ वाजता जेवणानंतर १ तासाने घेतलेला चहा पचन सुधारतो. संध्याकाळी ५-६ वाजता घेतलेला चहा थकवा दूर करतो आणि मूड फ्रेश करतो.

 जगात भारताचे तब्बल 13 शहरे प्रदुषित ‘या’ शहराचा पहिला नंबर

उपाशी पोटी चहा पिऊ नये, कारण त्यामुळे अॅसिडिटी वाढू शकते. रात्री झोपण्याच्या २-३ तास आधी चहा घेणे टाळावे, कारण त्यामुळे झोपेवर परिणाम होतो. साखर कमी असलेला चहा अधिक फायदेशीर ठरतो. गुळ किंवा मध घालून चहा घेतल्यास तो आरोग्यासाठी अधिक चांगला ठरतो. हर्बल टी किंवा ग्रीन टी हा उत्तम पर्याय ठरू शकतो, कारण त्यात अँटिऑक्सिडंट्स असतात जे शरीराला अनेक फायदे देतात.

चहा हा योग्य प्रमाणात घेतल्यास आरोग्यासाठी फायदेशीर असतो, पण जास्त घेतल्यास त्याचे तोटेही आहेत. दिवसातून २ ते ३ वेळा चहा पिणे योग्य असून, ४-५ कप पेक्षा जास्त चहा पिणे टाळावे. सकाळी, दुपारी आणि संध्याकाळी घेतलेला चहा शरीरासाठी फायदेशीर ठरू शकतो. योग्य वेळी आणि योग्य प्रमाणात चहा घेतल्यास तो आरोग्यासाठी उत्तम ठरतो, पण जास्त घेतल्यास शरीरावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतो.

पचनक्रियेत पाण्याची भूमिका

पाणी आपल्या शरीरासाठी अत्यंत आवश्यक आहे. ते अन्न गिळण्यास मदत करते, अन्न मऊ करते, पोषणतत्त्वे शोषून घेण्यास मदत करते आणि पचनक्रियेस गती देते. पण पाणी कधी आणि कसे प्यावे, यावर त्याचा परिणाम ठरतो.

प्लॅस्टिकच्या बाटलीत पाणी पिताय सावध व्हा;‘या’ तीन गंभीर आजाराचा धोका ओळखा

जेवताना पाणी पिल्याने काही परिणाम होतात. पचनासाठी आवश्यक असलेल्या एंझाइम्सच्या कार्यावर परिणाम होतो. आपल्या तोंडात असलेल्या लाळेतील एंझाइम्स अन्न पचवण्यास मदत करतात. जेवताना भरपूर पाणी प्यायल्यास ही लाळ विरळ होते आणि अन्न योग्य प्रकारे न पचता थेट पोटात जातो. तसेच, अम्ल (Acid) आणि पचनरस (Digestive Juices) विरळ होतात. आपल्या पोटात असलेले गॅस्ट्रिक जूस अन्न पचवण्यासाठी महत्त्वाचे असतात. जेवताना जास्त प्रमाणात पाणी घेतल्यास हे जूस विरळ होतात आणि पचन क्रिया मंदावते. याशिवाय, अन्न वेगाने पोटात जाते. काही अभ्यास असे सांगतात की अन्न योग्यप्रकारे चावल्याशिवाय आणि पचनक्रिया पूर्ण होण्याआधीच पाणी प्यायल्याने ते लवकर पोटात जाते, ज्यामुळे पोषणतत्त्वे पूर्णतः शोषली जात नाहीत.

जेवताना पाणी पिण्याचे फायदे

काही परिस्थितीत जेवताना थोडेसे पाणी पिणे फायदेशीर ठरू शकते. कोरड्या अन्नाची गिळण्यास मदत होते. जर तुम्ही कोरडे किंवा रुक्ष अन्न (जसे की भाकरी, खिचडी) खात असाल, तर थोडे पाणी घेतल्याने गिळायला सोपे जाते. तसेच, तिखट पदार्थांमुळे होणारी जळजळ कमी होते. मसालेदार किंवा अती गरम पदार्थ खाताना तोंड आणि घशात जळजळ होऊ शकते, अशा वेळी थोडे पाणी प्यायल्यास आराम मिळतो. त्याशिवाय, निगेटिव्ह परिणाम टाळण्यासाठी योग्य प्रमाणात पाणी पिणे उपयुक्त ठरते. जेवताना एक-दोन घोट पाणी घेतल्यास काहीही नुकसान होत नाही, उलट ते पचनास मदत करू शकते.

सकाळी उठल्यावर ‘या’ गोष्टी केल्यास दिवस नक्कीच चांगला जाईल

जेवताना पाणी पिण्याचे तोटे

जेवताना मोठ्या प्रमाणात पाणी प्यायल्यास काही तोटेही होऊ शकतात. पचनक्रिया मंदावते. मोठ्या प्रमाणात पाणी प्यायल्याने पचनसंस्था योग्यप्रकारे कार्य करू शकत नाही, त्यामुळे अपचन आणि पोटफुगी (Bloating) होऊ शकते. अन्नातून मिळणाऱ्या पोषक तत्त्वांचे शोषण कमी होते. पाणी अन्नात मिसळल्याने त्यातील आवश्यक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे पूर्णतः शोषली जात नाहीत. याशिवाय, अम्लपित्ताचा (Acidity) त्रास वाढतो. काही लोकांना पचनासंबंधी समस्या असतात, त्यांना जेवताना पाणी प्यायल्याने अम्लपित्ताचा त्रास होऊ शकतो.

कधी आणि कसे पाणी प्यावे?

पचनक्रियेस मदत होण्यासाठी पाणी योग्य वेळी प्यावे. जेवण्याच्या ३० मिनिटांपूर्वी पाणी प्यायल्यास पचनक्रिया सुधारते. जेवण झाल्यानंतर किमान ३०-४५ मिनिटांनी पाणी प्यावे. जर तहान लागली तर जेवताना फक्त १-२ घोट पाणी प्यावे. योग्य प्रकारचे पाणी प्यायल्यास अधिक फायदेशीर ठरते. कोमट पाणी पचनासाठी चांगले असते, तर थंड पाणी किंवा गार पाणी पचनासाठी अडथळा ठरू शकते.

सावधान! ‘हा’ आजार 2050 पर्यंत अडीच कोटी लोकांना ग्रासणार

थोड्या प्रमाणात पाणी पिणे ठीक आहे, पण जास्त पाणी पिल्यास पचनक्रियेवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. गरज असेल तेव्हाच पाणी प्यावे, उगाच सवयीने पाणी पिऊ नये. पचनसंस्था व्यवस्थित राहावी यासाठी जेवणाच्या आधी आणि नंतर पाणी पिणे अधिक चांगले. सोप्या भाषेत सांगायचे तर, जेवताना पाणी पिणे हे प्रमाणावर अवलंबून असते. योग्य प्रमाणात घेतल्यास फायद्याचे, पण जास्त घेतल्यास हानिकारक ठरू शकते!

युनिव्हर्सिटी ऑफ सदर्न डेन्मार्क पब्लिक हेल्थ डिपार्टमेंट आणि क्लिनिकल रिसर्च डिपार्टमेंटच्या अभ्यासकांनी हेलसिंकी विद्यापीठाबरोबर टॅटू इंकचा आरोग्यावर काय परिणाम होतो याचा अभ्यास केला. युनिव्हर्सिटी ऑफ सदर्न डेन्मार्क नुसार टॅटू इंक (शाई) मध्ये अत्यंत धोकादायक केमिकल असतात. त्वचेच्या आत हे केमिकल धोकादायक ठरू शकतात.

जर्नल अॅनालिटिकल केमिस्ट्रीत प्रकाशित एक स्टडीनुसार टॅटूच्या शाईमध्ये अनेक धोकादायक केमिकल असतात. यामुळे त्वचा, किडनी आणि लिव्हरमध्ये इरिटेशन होऊ शकतात. इतकेच नाही तर यामुळे किडनी आणि नर्व्हस सिस्टीमला देखील नुकसान होऊ शकते.

एक्स्पर्टनुसार टॅटू शरीरावर काढण्यासाठी वापरण्यात येणारी नीडल बरोबर नसेल तर रक्तद्वारे फैलवणारे अनेक आजार होण्याचा धोका राहतो. यामुळे हिपॅटायटीस सी, एचआयव्ही एड्स, मेथिसिलीन प्रतिरोधी स्टाफिलोकोकस ऑरियस यांसारखे गंभीर आजार बळावण्याचा धोका असतो.

मेडिकल न्यूज टुडेनुसार स्वीडनची लिंड युनिव्हर्सिटीचे रिसर्चरने टॅटूमुळे कॅन्सर होऊ शकतो अशी भीती व्यक्त केली आहे. सन 2007 ते 2017 या दहा वर्षांच्या काळात स्वीडिश नॅशनल कॅन्सर रजिस्टरचा अभ्यास करण्यात आला. यामध्ये 20 ते 60 वयोगटातील लोकांचा समावेश होता. या स्टडीमध्ये आढळून आले की टॅटू बनवणाऱ्या लोकांत टॅटू न बनवणाऱ्या लोकांच्या तुलनेत लिंफोमा कॅन्सरचा धोका 21 टक्के जास्त होता.

लिम्फोमा कॅन्सर म्हणजे काय

लिम्फोमा हा एक अतिशय जटील आणि गंभीर स्वरुपाचा रक्ताचा कॅन्सर आहे. लिम्फॅटिक प्रणालीवर आणि हानिकारक संक्रमण रोगांपासून लढण्याच्या शरीराच्या क्षमतेवर हल्ला करतो. लिम्फोसाइट्स नावाच्या पांढऱ्या रक्त पेशी असामान्यपणे वागू लागतात आणि अनियंत्रितपणे गुणाकार करू लागतात तेव्हा या प्रकारचा कॅन्सर होतो. रक्ताचा कॅन्सर धोकादायक आहे. या आजारांपासून बचाव करायचा असेल टॅटू काढण्याचा मोह टाळायलाच हवा.